Kupując podłogę drewnianą musimy kierować się nie tylko jej wyglądem, ale także jej parametrami takimi jak twardość i stabilność desek podłogowych.
Deski podłogowe wykonane z różnych gatunków drewna różnią się na pierwszy rzut oka między sobą na między innymi barwą, rysunkiem drewna oraz połyskiem. Deski podłogowe wykonane z drewna krajowego nie odznaczają się tak dużą intensywnością barwy, jak te wykonane z niektórych gatunków drewna egzotycznego takich jak mahoń lub palisander. Deska podłogowa wykonana z drzew krajowych ma barwę od jasnożółtej do brązowej. Rysunek drewna widoczny na desce drewnianej różni się w zależności od przekroju, barwy drewna, wielkości przyrostów, sęków itp.
Połysk deski drewnianej – związany jest z twardością drewna i gładkością powierzchni. Połysk najbardziej jest widoczny w przekroju promieniowym.
Przy montażu podłogi drewnianej nie należy się kierować jedynie wyżej wymienionymi walorami estetycznymi desek podłogowych. Najbardziej istotne są właściwości mechaniczne drewna z jakiego zostanie wykonana podłoga. Nierzadko słyszymy, że niektóre gatunki drewna pracują więcej, a inne mniej pod wpływem warunków klimatycznych, że pewne nadają się do zastosowania pod ogrzewanie podłogowe, a inne nie będą spełniały swej roli przy takim rodzaju ogrzewania. Wybierając do poszczególnych pomieszczeń rodzaj podłogi drewnianej musimy także zwrócić uwagę na twardość desek podłogowych. W pomieszczeniach, w których podłoga drewniana będzie mniej użytkowana, czyli dla przykładu w sypialni możemy pozwolić sobie na zamontowanie podłogi drewnianej wykonanej z mniej twardego drewna. Natomiast w pomieszczeniu jakim jest salon, gdzie panuje duże natężenie ruchu, powinniśmy położyć deski drewniane, które odznaczają się większą twardością.
Co to jest twardość desek podłogowych?
Twardość drewna jest to opór, jakie stawia ono materiałom wciskanym w jego powierzchnię. Do najtwardszych gatunków można zaliczyć drewna egzotyczne takie jak tali, merbau oraz bardzo do twardych możemy zaliczyć również europejskie gatunki, takie jak buk, jesion, dąb, orzech..
Do pomiaru twardości drewna wykorzystuje się dwie metody pomiaru: metodę Janki oraz metodę Brinella.
Metoda Janki, polega na wciskaniu kulki stalowej o określonej średnicy (11,284 mm) w próbkę drewna. Badanie wykonuje się na specjalnej maszynie i trwa ok. 2 minut. Szybkość obciążania powinna wynosić 320 - 480 kG/min. Wynik wyrażony jest w kG/cm2 lub MPa. W metodzie tej wykonuje się co najmniej 4 wciski na każdym przekroju, a następnie uśrednia się pomiary. Metoda ta też nie jest idealna ale jest obecnie najbardziej rozpowszechniona.
Klasy twardości drewna według Janki
Klasy twardości drewna według Janki
Klasa |
Twardość |
Zakres kG/cm2 |
Zakres MPa |
Przykładowe gatunki |
---|---|---|---|---|
I |
drewno bardzo miękkie |
poniżej 350 |
poniżej 34,3 |
balsa, osika, topola, wierzba, świerk, jodła, limba |
II |
drewno miękkie |
350-500 |
34,3-49,0 |
lipa, sosna, modrzew, brzoza |
III |
drewno średnio twarde |
500-650 |
49-63,7 |
dąb szypułkowy, sosna czarna, wiąz, orzech |
IV |
drewno twarde |
650-1000 |
63,7-98,1 |
jesion, jatoba, teak, merbau |
V |
drewno bardzo twarde |
1000-1500 |
98,1-147,1 |
grab, grochodrzew (robinia), palisander, cis |
VI |
drewno twarde jak kość |
powyżej 1500 |
powyżej 147,1 |
quebracho, heban, kokos, gwajak |
Źródło: www.wikipedia.org
Nowszą metodą pomiaru twardości drewna, która sprawdza się lepiej np. w przypadku drewna iglastego, które ma niejednorodną strukturę jest metoda Brinella. Polega ona, podobnie jak w metodzie Janki, na wciskaniu kulki o średnicy 10 mm w próbkę drewna, jednak mierzy się nie siłę potrzebną do wciskania kulki bo ta jest stała, a średnicę odciśniętego wgniecenia. Siłę potrzebną do wciśnięcia kulki różnicuje się w zależności od gęstości drewna. Np. dla drewna o małej gęstości stosuje się siłę 10 kG, dla bardzo zwartych 100 kG. Czas badania trwa ok. 1 minuty. Następnie na podstawie powstałego wgniecenia mierzy się współczynnik Brinella. Im wyższy współczynnik Brinella (wyrażony w MPa) tym większa twardość drewna i jednocześnie jego odporność na uszkodzenia mechaniczne.
Podsumowując można powiedzieć, że jeżeli wybierzemy na materiał naszej podłogi drewnianej twarde drewno to jesteśmy w małym stopniu narażeni na powstanie dziury na desce podłogowej po upadku ciężkiego przedmiotu. Należy jednak pamiętać, że mimo deski podłogowej wykonanej z twardego gatunku drewna to w pierwszej kolejności na uszkodzenia narażona jest powłoka zabezpieczająca podłogę drewnianą, czyli lakier lub olej.
Co to jest stabilność desek podłogowych?
Stabilnością desek podłogowych nazywamy umiejętność radzenia sobie drewna ze zmiennymi warunkami wilgotności i temperatury w pomieszczeniach. Trzeba zacząć od tego, że drewno jest materiałem higroskopijnym, tzn. objawia się to tym, że wraz ze wzrostem wilgotności powietrza zwiększa się też wilgotność drewna i odwrotnie – gdy powietrze staje się suchsze – drewno oddaje zgromadzoną wcześniej wilgoć. Tym procesom towarzyszą zmiany wymiarów i kształtów deszczułek czyli występują zjawiska skurczu i pęcznienia drewna . Gdy wilgotność powietrza w pomieszczeniu jest w dłuższym okresie czasu za wysoka lub za niska, mogą się pojawić odkształcenia lub szczeliny, co powoduje obniżenie walorów estetycznych lub użytkowych podłogi. W skrócie możemy powiedzieć, że miarą stabilności deski podłogowej jest to reakcja drewna w postaci zmiany objętości na zmiany wilgotności powietrza.
Każde drewno pracuje pod wpływem zmiany wilgotności i temperatury w pomieszczeniu. Największe znaczenie dla stabilności deski podłogowej ma jej skurcz styczny i promieniowy, a dokładnie różnica między nimi, którą nazywa się paczeniem drewna. Im większa ta różnica, tym drewno mniej stabilne.
Im mniejsze wartości różnicy między skurczem i promieniowym tym mniejsze ryzyko,że w podłodze drewnianej pod wpływem zmiennych lub niewłaściwych warunków atmosferycznych powstaną szczeliny, gdy będzie za sucho lub parkiet spęcznieje i zniekształci się (wyłódkuje się, zacznie wstawać), gdy wilgotność powietrza będzie zbyt wysoka.
Warto dodać jeszcze, że analizując ten parametr, możemy wybrać rodzaj desek podłogowych, które będą nadawały się pod ogrzewanie podłogowe, gdzie występują duże zmiany wilgotności.